Czym możemy zrobić gwint zewnętrzny?
Narzynka to narzędzie wieloostrzowe, które służy do gwintów zewnętrznych. Można też jej użyć w celu poprawy na przykład uszkodzonego gwintu. Narzynka najczęściej ma postać walca, która wewnątrz posiada ostrza, służące do nacinania gwintu. Czasami można spotkać narzynkę do gwintów, której kształt zewnętrzny ma postać sześciokąta, czyli jest dostosowana pod płaski klucz.
Po co są i do czego służą narzynki?
Taki rodzaj jest przystosowany do prac remontowych w trudno dostępnych warunkach. Standardowy kształt walca bowiem wymaga dodatkowego elementu, aby rozpocząć proces nacinania gwintu. Jest to oprawka w której można zamontować narzynkę, a jej ramiona są częściami chwytowymi, które służą do obracania całego zestawu. Podczas nacinania gwintu zewnętrznego na powierzchni pręta tworzą się znaczne siły skrawania. Z tego powodu warto jest w miejsce skrawania zaaplikować smar zmniejszający tarcie i siły potrzebne do wykonania gwintu. Narzynki nie są narzędziami stworzonymi jedynie do ręcznego nacinania gwintów. Czasami spotyka się bowiem takie narzędzia zamocowane w maszynach, które wprawiają je w ruch obrotowy, co odwzorowuje ręczne nacinanie gwintów. Narzynka do gwintowania to element, którego ostrza ulegają stępieniu w biegiem czasu ( https://artykulytechniczne.pl ) . Istnieje możliwość naostrzenia narzędzia jednak jest to rzadko praktykowane ze względu na duże ryzyko wykruszenia lub wyłamania zębów nacinających.
Jak zbudowana jest narzynka?
Materiałem stosowanym do produkcji narzynek do rur lub metrycznych jest stal szybkotnąca ( HSS ). Jest to materiał, który ma świetne właściwości mechaniczne, dzięki czemu narzędzia z niego wykonane są solidne i długo – wieczne. Wadą zwykłej stali szybkotnącej jest niska temperatura pracy. Jeżeli weźmiemy pod uwagę fakt, że podczas nacinania gwintu narzynką w miejscu skrawania występuje duże tarcie to z pewnością jest jasne że temperatura w tym punkcie będzie wysoka. Zmniejsza to wytrzymałość narzędzia i może powodować jego uszkodzenie. Dla ciasno pasowanych gwintów, gdzie tarcie jest największe, stosuje się narzynki wykonane ze stali szybkotnącej z dodatkiem kobaltu. Takie połączenie podwyższa możliwą temperaturę pracy i umożliwia skrawanie w trudnych warunkach.
Ze względu na rodzaj gwintu rozróżnia się narzynki do gwintów metrycznych, narzynki do calowe do rur ( https://artykulytechniczne.pl/narzynki-calowe-rurowe.html ) oraz do pozostałych calowych gwintów .
Kształt narzynki jest zazwyczaj okrągły, choć spotyka się też inne kształty, które współpracują nie z oprawkami, ale z kluczami płaskimi zajmującymi mniej miejsca. Dla okrągłych narzynek, głównymi parametrami wielkościowymi są: średnica zewnętrzna, grubość oraz średnica ostrzy, które definiują rozmiar nacinanego gwintu. Grubość narzynki wynosi zazwyczaj między 7, a 9 zwojów gwintu. Na zewnętrznym obwodzie, narzynka posiada otwory montażowe, które służą do mocowania w oprawce. Spotyka się tez na powierzchni czołowej specjalnie wcięcie, które zmniejsza naprężenia w materiale podczas procesu gwintowania. Na samym środku znajdują się ostrza, które zaczynają się od części skrawającej zwanej nakrojem. Nakrój umiejscowiony jest z obu stron narzędzia, a więc jego orientacja podczas skrawania nie musi być ściśle ustalona. Długość części skrawającej jest krótka i wynosi zazwyczaj do dwóch zwojów danego gwintu. Tolerancja wykonania narzędzia zgodna jest z normą DIN i mieści się najczęściej w zakresie 6g. Kąt zarysu ostrzy wynosi zazwyczaj 60°. Za częścią skrawającą znajduje się część natarcia. Czasami jest ona zbieżna podobnie jak ma to miejsce w gwintownikach. Wokół ostrzy zlokalizowane są rowki wiórowe, które maja za zadanie odprowadzić wióry z miejsca skrawania. W katalogach producentów można znaleźć również oznaczenia, do jakiego dokładnie materiału przeznaczona jest proponowana narzynka.
Cena narzynek ( https://artykulytechniczne.pl/narzynki-drobnozwojne.html ) jest zależna od ich wielkości oraz rodzaju np. czy jest to gwint typowy czy nietypowy. Niestandardowe gwinty narzynek są zdecydowanie droższe od tych standardowych i nie ma się czemu dziwić ponieważ wymagają one specjalnych sprawdzianów do narzynek.
Dzisiaj nie stosuje się narzynek na skalę przemysłową, dużo częściej gwint nacinany jest przez automaty tokarskie. Dzisiaj narzynka najczęściej stosowana jest małych warsztatach jako sposób na szybkie wykonanie pojedynczego gwintu lub małej serii. Warto zwrócić tez uwagę, że dobrej jakości gwint może wykonać jedynie doświadczony pracownik, który będzie mieć umiejętności, aby poprawnie nasunąć narzynkę na pręt dzięki czemu będzie on całkowicie współosiowy z nacinanym prętem.